👉 Padaczka u dzieci - jakie mogą być przyczyny? Sprawdź❗

Padaczka to schorzenie neurologiczne, które dotyczy zarówno osób dorosłych, jak i dzieci. Najczęściej do ujawnienia się epilepsji dochodzi przed 20 rokiem życia. Jak poznać przyczyny padaczki u dzieci? Jeśli za ataki padaczki odpowiadają czynniki genetyczne, chorobę tę można poprawnie zdiagnozować, wystarczy wykonać u malucha badania genetyczne na padaczkę!

Darmowa konsultacja ze specjalistą
o badaniach genetycznych

Imię i nazwisko Email Numer telefonu Wybierz temat rozmowy Termin konsultacji

Wybierz termin konsultacji

Administratorem danych podanych w formularzu jest TESTDNA sp. z o.o. z siedzibą: ul. Bocheńskiego 38 A, 40-859 Katowice,
o numerze NIP: 634-282-27-48, REGON: 243413225, e-mail: biuro@testDNA.pl , tel.: 665 761 161. Pokaż całość >>

Przekazane nam dane będą wykorzystane w celu:
1) umówienia wizyty w placówce testDNA Laboratorium lub u któregoś z partnerów współpracujących (podstawa: art. 6 ust. 1 lit b) rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z 27.04.2016 r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia dyrektywy 95/46/WE (Dz. Urz. UE L 2016, Nr 119) – w dalszej części RODO);
2) dochodzenia i obrony przed ewentualnymi roszczeniami (podstawa: art. 6 ust. 1 lit. f) RODO);
3) odpowiedzi na zadane nam pytania i weryfikacji tożsamości osoby (podstawa: art. 6 ust. 1 lit b) RODO;

Podanie danych osobowych jest dobrowolne, jednakże może stanowić warunek udzielenia odpowiedzi na zadane pytania lub realizację usługi. Dane te mogą zostać przekazane podmiotom współpracującym w celu realizacji zleconej nam usługi. Szczegółowe informacje nt. przetwarzania danych osobowych znajdziesz tutaj https://www.testdna.pl/polityka-prywatnosci/

Padaczka u dzieci – przyczyny – objawy padaczki to nie tylko drgawki

Spis treści

Padaczka (inaczej epilepsja) to grupa przewlekłych zaburzeń neurologicznych, które często ujawniają się już w młodym wieku – pierwsze objawy padaczki można zaobserwować przed ukończeniem przez dziecko drugiego roku życia [1]. Do objawów padaczki należą między innymi drgawki. Nie jest to jednak jedyny objaw epilepsji. Ataki padaczki mogą skutkować także nieopanowanymi i nieskoordynowanymi ruchami kończyn oraz chwilowymi „wyłączeniami świadomości” i brakiem kontaktu z otoczeniem, co w istotny sposób wpływa na jakość życia chorego.

U małych dzieci padaczka może się ujawnić poprzez wielokrotne drżenia rączki, a także serie nagłych szarpnięć mięśniowych [2]. Podczas ataku może dojść do utraty przytomności, maluch może także w czasie ataku nie reagować na docierające z zewnątrz bodźce (np. głos rodziców i wymawianie jego imienia). Jakie są przyczyny padaczki u dzieci? Okazuje się, że duży odsetek ataków padaczki jest wywołany niekorzystnymi zmianami w genach.

Padaczka u dzieci – przyczyny – nieprawidłowości w genach mogą wywołać padaczkę

Padaczka to choroba nieuleczalna, jednak u większości chorych gwałtowne napady można kontrolować, poprzez podawanie odpowiednich leków [3]. By jednak możliwe było leczenie, najpierw należy poznać dokładną przyczynę drgawek.

Przyczyny padaczki u dzieci mogą mieć różnorodne podłoże. Ponieważ u ponad połowy dzieci z padaczką za ataki odpowiadają czynniki genetyczne [1], coraz szersze znaczenie w diagnostyce padaczki mają badania skupione wokół genów związanych z tym zaburzeniem.

Obecnie znamy już wiele genów, które są związane z padaczką genetyczną. Do powstania zaburzeń mogą doprowadzić choroby genetyczne taki

e jak np. stwardnienie guzowate – to przewlekła choroba genetyczna, wywołująca uszkodzenia w wielu narządach. Ataki padaczki mogą wywołać także mutacje w pojedynczych genach, np. mutacja w genie SCN1A (i w jej następstwie zespół Dravet) czy zespoły mikrodelecji i mikroduplikacji (np. zespół Cri Du Chat). Padaczka genetyczna może także zostać wywołana powstającą w sposób losowy i niezależny od dziedziczenia chorobą monogenową (zespół Retta). Jak poznać przyczyny padaczki u dzieci? Jest to możliwe dzięki oferowanym przez testDNA badaniom na padaczkę!

Padaczka u dzieci – przyczyny padaczki u dzieci można poznać dzięki badaniom genetycznym

Co robić, jeśli u malucha zauważono objawy epilepsji? Rodzice dziecka mają już dostęp do dokładnych i wiarygodnych badań molekularnych, które pozwalają na szeroką diagnostykę genetycznych przyczyn padaczki. Jeśli za atakami padaczki stoją czynniki genetyczne, przyczyny padaczki u dzieci da się więc łatwo zidentyfikować. Jest to możliwe dzięki badaniom genetycznym, korzystającym z nowych, przełomowych technologii, takich jak NGS.

NGS, czyli Sekwencjonowanie Nowej Generacji to technologia sekwencjonowania genów z wyjątkową (w porównaniu z podstawowymi badaniami genetycznymi) dokładnością. Dzięki temu możliwe jest przeanalizowanie za jednym razem kilkuset, a nawet kilku tysięcy genów odpowiedzialnych za daną chorobę i wykrycie nawet bardzo rzadkich zmian w genach. Jakie badania genetyczne wykonać, by poznać przyczyny padaczki u dzieci?

Jak poznać przyczyny padaczki u dzieci? Które badania wykonać?

Współcześnie w wielu przypadkach jest już możliwe skuteczne leczenie padaczki, zarówno u dzieci, jak i u dorosłych. Diagnostyka genetyczna padaczki pozwala bowiem określić rodzaj i pochodzenie napadów padaczki. Dzięki badaniom genetycznym dziecka lekarz może ocenić ryzyko nawrotu choroby, a także oszacować ryzyko wystąpienia zaburzeń u rodziny chorego. Wynik badań DNA pozwala również wybrać optymalną dla danego przypadku metodę leczenia [4].

Które badania DNA mogą Państwo wykonać w testDNA, by poznać genetyczne przyczyny padaczki? Są to:
• mini-panele NGS,
• kompleksowe panele padaczkowe NGS,
• badanie WES.

Padaczka u dzieci – przyczyny – mini-panele NGS

Mini-panele NGS to badanie w kierunku przyczyn padaczki u dzieci, którego celem jest zidentyfikowanie pojedynczych zmian w genach, które mogą odpowiadać za ataki padaczki. To badanie podstawowe, o wąskim zakresie.

Padaczka u dzieci – przyczyny – kompleksowe panele padaczkowe NGS

Kompleksowe panele padaczkowe NGS to szeroki panel badań genetycznych dla osób z objawami padaczki. Podczas jednego badania analizowane są 132 geny, które, na podstawie danych literaturowych, mogą być związane z atakami padaczki. To badanie o szerszym zakresie niż mini-panele NGS.

Padaczka u dzieci – przyczyny – badanie WES

Badanie WES (inaczej test eksomowy) to najszersze i najdokładniejsze z dostępnych na polskim rynku badań genetycznych. Test sprawdza wszystkie znane geny człowieka i identyfikuje wszystkie znane choroby metaboliczne (około 600), a także inne przyczyny padaczki genetycznej: zespół Dravet, zespół Retta, stwardnienie guzowate czy CAE (dziecięca padaczka napadów nieświadomości).

Badanie WES to test DNA, który często zamyka diagnostykę padaczki. Badanie umożliwia postawienie pewnej i ostatecznej diagnozy u nawet 40% pacjentów z zespołami padaczkowymi [1]. Wynik badania pozwala zastosować odpowiednią dla danego przypadku terapię i w wyraźny sposób poprawić jakość życia pacjenta, a także jego rodziny.

Sprawdź ofertę testDNA i wybierz najlepsze badanie dla siebie. Gwarantujemy pewny wynik testu DNA oraz pełne zaangażowanie i wsparcie (merytoryczne i emocjonalne) naszych konsultantów medycznych. Oferujemy także możliwość skonsultowania wyniku badania genetycznego z naszym specjalistą – lekarzem genetykiem. Umożliwiamy również organizację pobrania próbki do badania na terenie autoryzowanej placówki medycznej lub w domu pacjenta – wygodnie i bezpiecznie.

Oferujemy trzy rodzaje badań WES:

Badanie WES STANDARD, BADANIE WES PREMIUM oraz badanie WES COMPLEX. Jaka jest różnica między tymi badaniami?

👉 Standardowe badanie WES analizuje najlepiej poznaną część DNA pacjenta, czyli eksony. Poszukuje w nich niebezpiecznych zmian, które będzie można uznać za przyczynę objawów. Badanie WES jest bardzo precyzyjne – każdy gen jest sprawdzany kilkadziesiąt razy, aby mieć pewność co do jego budowy. Dzięki temu wynik jest wartościowy dla lekarza genetyka, który na jego podstawie może podstawić diagnozę danej choroby i zadecydować o dalszym leczeniu.

👉Badania WES PREMIUM oraz WES COMPLEX to badanie WES o rozszerzonym zakresie. Oprócz zmian w eksonach sprawdza dodatkowo zmiany w intronach.

Analiza dotyczy tylko tych zmian w intronach, których działanie jest dobrze poznane, opisane i mogą mieć znaczenie dla diagnozy pacjenta. Pomija się natomiast części intronów, których działania nauka na razie nie potrafi zinterpretować – takie informacje wprowadziłyby jedynie zamieszanie i utrudniły postawienie rozpoznania.

👉Badanie WES COMPLEX to innowacja na rynku badań diagnostycznych. Jest to pierwsze dostępne w Polsce badanie o podejściu tzw. multiomicznym. W trakcie jednej analizy, z jednej pobranej próbki wykonywane jest zarówno bardzo szerokie badanie WES oraz kariotyp molekularny (mikromacierze), a w przypadku wykrycia nieprawidłowości w genach, które mogą odpowiadać za chorobę metaboliczną przeprowadzane jest również badanie biochemiczne. To badanie z kolei umożliwia określenie, czy choroba metaboliczna „jest aktywna” i jak bardzo jest zaawansowana. Widzimy to po poziomie metabolitów we krwi pacjenta.

👉 Bardzo ważnym aspektem podczas wyboru badania WES są certyfikaty, które posiada laboratorium wykonujące analizy. Dlaczego certyfikaty są tak istotne? Ponieważ świadczą o tym, że laboratorium stosuje procedury i wyśrubowane standardy, które zapewniają wiarygodność wyników. Dla pacjenta oznacza to po prostu pewność diagnozy i to, że nic nie zostało przeoczone.

Badania genetyczne, które Państwu proponujemy, wykonywane są przez najlepszych specjalistów w renomowanych ośrodkach. Ich jakość potwierdzają liczne certyfikaty. Każdy wynik badania DNA jest omawiany przez lekarza genetyka (podczas telefonicznej bezpłatnej konsultacji).

Najczęściej zadawane pytania

Jak można zamówić badanie genetyczne na padaczkę?

On-line, poprzez sklep: wybierz badanie

W przypadku badań wymagających pobrania krwi oddzwonimy do Państwa w celu umówienia dogodnego terminu i miejsca pobrania.

Telefonicznie: 576 997 525 Rejestracja telefoniczna czynna 7 dni w tygodniu

Pisemnie: biuro@badamydzieci.pl

Pisemnie: Facebook Messenger

Gdzie można wykonać badanie genetyczne na padaczkę?

Próbkę do badania (krew żylną lub suchą kroplę krwi) może pobrać pielęgniarka mobilna w domu pacjenta.

Pielęgniarki, które współpracują z nami przestrzegają wszelkich zasad higieny, a zestaw do pobrania próbki jest sterylny i bezpieczny dla pacjenta!

Możesz też umówić wizytę w placówce medycznej.

Czy lekarz prowadzący będzie umiał zinterpretować wynik badania genetycznego na padaczkę?

Jeżeli pacjent jest pod opieką poradni genetycznej to specjalista genetyk będzie mógł zinterpretować wynik badania genetycznego. Specjalista z innej dziedziny nie musi posiadać takiej wiedzy. Jednak na podstawie postawionej diagnozy będzie już dokładnie wiedzieć jakie działania wdrożyć (np. specjalista neurolog). Dlatego każdy wynik jest w pierwszej kolejności interpretowany telefonicznie przez specjalistę genetyka pediatrę.

Taka konsultacja może zostać przeprowadzona z rodzicami pacjenta, pacjentem lub lekarzem prowadzącym (np. pediatrą, neurologiem).

Wynik będzie zinterpretowany przez lekarza genetyka pediatrę, dzięki czemu pacjent nie będzie mieć wątpliwości co do jego znaczenia. Zostanie także poinformowany jak powinno przebiegać dalsze postępowanie.

Po przeprowadzonej konsultacji lekarz wystawi pisemne zalecenia dotyczące dalszego postępowania.

Czy jeżeli wynik EEG/rezonansu/tomografu jest prawidłowy jest sens wykonywać badania genetyczne?

Zdecydowanie tak. W wielu przypadkach w przebiegu padaczki nie występują niepokojące zmiany w zapisie EEG lub w badaniach obrazowych. Może to oznaczać wykluczenie widocznych, mechanicznych uszkodzeń mózgu. Jest to tym bardziej wskazanie, aby wykonać diagnostykę genetyczną i sprawdzić przyczyny napadów, których nie widać w badaniach obrazowych.

Moje dziecko miało wykonywane badania metaboliczne w szpitalu/poradni metabolicznej. Czy to wystarczy?

W takiej sytuacji należy poznać dokładny zakres tych badań. Jest około 600 poznanych rodzajów chorób metabolicznych. Badania metaboliczne zazwyczaj sprawdza tylko część tych chorób.

Dodatkowo warto wiedzieć, że badania w poradni metaboliczne bardzo często są badaniami biochemicznymi, a nie genetycznymi. Aby dostać pewną diagnozę choroby metabolicznej niezbędne jest, żeby pacjent miał wykrytą mutację w genie, która odpowiada za daną chorobę.

Czy jeżeli w rodzinie nie było chorób genetycznych ani padaczki to jest sens wykonywać badania genetyczne dziecku?

Tak. Nie zawsze jest tak, że rodzice, rodzeństwo czy dziadkowie osoby chorej muszą mieć objawów choroby, aby stwierdzić że objawy dziecka mają podłoże genetyczne. W rodzinie mogli być do tej pory jedynie bezobjawowi nosiciele wadliwych genów. Co więcej, część mutacji odpowiadających za występowanie niepokojących objawów to tzw. mutacje ‘de novo’, które nie są dziedziczne.

Nie można więc wykluczyć genetycznego podłoża objawów tylko na podstawie faktu, że do tej pory ta choroba nie objawiała się w rodzinie. Nie wyklucza to też ryzyka, ze wadliwe geny zostaną przekazane kolejnemu pokoleniu.

Pacjent miał wykonywane badania genetyczne w szpitalu/poradni genetycznej. Czy to wystarczy?

W takiej sytuacji należy poznać dokładny zakres tych badań. Niestety w standardzie diagnostyki refundowanej przez NFZ jest on niewielki. Najczęściej obejmuje on podstawowe badania: wybrane geny Jest to jednak zbyt mało, aby wykluczyć genetyczne przyczyny zaburzeń dziecka. Genów odpowiedzialnych za padaczki jest w naszym organizmie kilkaset.

Najszerszym badaniem w tym kierunku jest badanie WES (całego egzomu) i to właśnie ono może być w takiej sytuacji badaniem rozstrzygającym. Wszystkie geny, które mogą przyczyniać się do występowania padaczki sprawdzane są w badaniu WES.

Czy na podstawie wyniku lekarz będzie umiał lepiej pomóc pacjentowi z padaczką?

Jeżeli wynik badania wskaże konkretną przyczynę zaburzeń, będzie można nareszcie postawić diagnozę na co tak naprawdę cierpi pacjent. Poznanie przyczyny objawów daje przede wszystkim możliwość uzyskania opieki lekarza odpowiedniej specjalizacji (np. w przypadku chorób metabolicznych dziecko pozostaje pod opieką kliniki chorób metabolicznych, dietetyka klinicznego).

Będzie wiadomo jakie parametry z krwi pacjent powinien mieć regularnie sprawdzane, a także jakie badania obrazowe powinny zostać wykonane (dotyczące różnych narządów, które mogą być zagrożone w przebiegu wykrytego schorzenia genetycznego). Specjalista będzie mógł wdrożyć ukierunkowane leczenie i postępowanie.

Będzie można lepiej przewidzieć postęp lub zahamowanie choroby.

Jakie są próbki potrzebne do przeprowadzenia badania genetycznego na padaczkę?

Próbka do badania uzależniona jest od tego, na jakie badanie genetyczne na padaczkę zdecyduje się pacjent.

WES COMPLEX – sucha kropla krwi
WES PREMIUM – sucha kropla krwi, krew żylna
WES STANDARD – sucha kropla krwi, krew żylna, wymaz z policzka
BADANIE FRAX – krew żylna
BADANIE MIKROMACIERZY – krew żylna

Co w sytuacji jeżeli pobrana próbka nie będzie się nadawać do analizy?

W rzadkich przypadkach może być konieczne ponowne pobranie próbki do badania, np. na skutek uszkodzenia mechanicznego, niewystarczającej jakości materiału, zanieczyszczenia materiału, problemów technicznych itp. W takiej sytuacji organizujemy ponowne pobranie bez dodatkowych opłat.

Dotyczy to zarówno próbki krwi, suchej kropli krwi jak i wymazu z policzka.

Jak należy przygotować pacjenta do pobrania krwi?

Do pobrania krwi nie trzeba być na czczo, natomiast wskazane jest, aby na kilka godzin przed pobraniem pacjent dużo pił i był nawodniony.

Pobranie krwi jest bezpieczne. Natomiast w niektórych przypadkach w miejscu pobrania krwi (wkłucia) może powstać krwiak, bardzo rzadko może dojść do uszkodzenia nerwów.

Możliwe, że w trakcie pobrania krwi konieczne będzie przytrzymanie dziecka. U dzieci, u których niemożliwe będzie pobranie krwi z żyły odłokciowej, możliwe jest wkłucie się w nietypowe miejsca (u dzieci jest to częsta główka). Może się również zdarzyć, że zajdzie potrzeba kilkukrotnego wkłucia. Jest to standardowa procedura w przypadku pobrań krwi u dzieci i nie należy się tym niepokoić.

Nasze pobrania organizujemy jedynie z personelem medycznym, który ma doświadczenie w pobieraniu krwi u dzieci i noworodków. Osoba pobierająca krew zawsze stara się to zrobić w sposób jak najbardziej komfortowy i przyjazny dla małego pacjenta. Ilość krwi do badania nie jest duża, dlatego najczęściej pobranie przebiega bardzo sprawnie i bezproblemowo.

Jak należy przygotować pacjenta do pobrania suchej kropli krwi?

Do pobrania suchej kropli krwi nie trzeba być na czczo, natomiast wskazane jest, aby na kilka godzin przed pobraniem pacjent dużo pił i był nawodniony.

Pobranie suchej kropli krwi jest bezpieczne. Natomiast w niektórych przypadkach w miejscu pobrania krwi (wkłucia) może powstać siniak.

Jak otrzymam wynik badania?

Po pobraniu próbki do badania, Pacjent otrzyma dostęp do Panelu Klienta on-line. Wynik zostanie opublikowany w Panelu Klienta w wersji PDF (taki wynik jest w pełni wartościowy, ponieważ zawiera podpis elektroniczny. O terminie publikacji wyniku Pacjent zostanie poinformowany SMSem.

Kiedy odbędzie się konsultacja wyniku z lekarzem?

Po publikacji wyniku w Panelu Klienta, dostaną Państwo wiadomość w której pokierowani zostaną Państwo w jaki sposób wybrać najdogodniejszy dla Państwa termin konsultacji z lekarzem genetykiem.

Wyniki naszych badań są omawiane (bezpłatnie) przez naszego specjalistę – lekarza genetyka i pediatrę. Dzięki temu mają Państwo pewność, że rezultat badania będzie dla Państwa zrozumiały. Dodatkowo lekarz po zakończonej konsultacji wystawi dalsze zalecenia dotyczące diagnostyki czy postępowania z pacjentem (czas trwania konsultacji: do 30 minut).

Czy jest możliwość płatności ratalnej?

Tak – wystarczy się z nami skontaktować, a wyjaśnimy jak uzyskać możliwość płatności ratalnej. Jest również możliwość aby skorzystać z odroczonej płatności aż o 56 dni.

Ile się czeka na wynik?

Czas oczekiwania na wynik jest uzależniony od rodzaju wybranego badania. Termin otrzymania wyniku jest określony w Panelu Klienta.

Badanie WES COMPLEX: 7-10 tygodni

Badanie WES PREMIUM: 7 tygodni

Badanie WES STANDARD: 10 tygodni

Badanie FRAX: 4 tygodnie

Badanie mikromacierzy: 6 tygodni

Mieszkam za granicą, jak mogę wykonać badanie?

Badanie WES można wykonać z suchej kropli krwi. Wystarczy, że zamówią Państwo zestaw do pobrania próbek do domu (przesyłamy zestawy również za granicę bez dodatkowych opłat). Natomiast po pobraniu materiału prosimy o jego odesłanie we własnym zakresie do naszego laboratorium.
W przypadku badań wymagających pobrania krwi, należy samodzielnie zorganizować takie pobranie w miejscu zamieszkania. Możemy wysłać zestaw do pobrania krwi oraz niezbędną dokumentację na wskazany zagraniczny adres bez dodatkowych opłat. Krew powinna zostać odesłana do Laboratorium w dniu pobrania, dla bezpieczeństwa pobranie powinno się odbyć w poniedziałek lub wtorek.

Czy próbka jest bezpieczna w transporcie?

SUCHA KROPLA KRWI – tak, ponieważ sucha kropla krwi jest bardzo dobrym nośnikiem DNA. Podczas nawet dalekiej podróży próbka nie traci na jakości. Jeśli jednak podczas analiz okazałoby się, że materiał DNA nie jest wystarczający aby na jego podstawie wydać wynik, oferujemy Państwu ponowne darmowe pobranie próbki.
Takie sytuacje zdarzają się jednak niezwykle rzadko i są raczej związane z nieprawidłowym pobraniem, aniżeli uszkodzeniem próbki podczas transportu.

WYMAZ Z POLICZKA – tak, ponieważ wymaz z policzka jest bardzo dobrym nośnikiem DNA. Podczas nawet dalekiej podróży (transportem lotniczym) próbka nie traci na jakości. Jeśli jednak podczas analiz okazałoby się, że materiał DNA nie jest wystarczający aby na jego podstawie wydać wynik, oferujemy Państwu ponowne darmowe pobranie próbki.
Takie sytuacje zdarzają się jednak niezwykle rzadko i są raczej związane z nieprawidłowym pobraniem, aniżeli uszkodzeniem próbki podczas transportu.

PRÓBKA KRWI – tak, jeżeli zostanie dostarczona do Laboratorium w przeciągu 72 godzin. Do momentu wysyłki próbki powinna być ona przechowywana w lodówce.

Ile kosztuje badanie genetyczne na padaczkę?

Cena badania genetycznego na padaczkę uzależniona jest od tego na jakie badanie zdecyduje się pacjent:

WES COMPLEX – 5587 zł

WES PREMIUM – 6577 zł

WES STANDARD – 6270 zł

WES PROFILAKTYKA – 5347 zł

BADANIE MIKROMACIERZY – 2877 zł

BADANIE FRAX – 547zł

Zadzwoń i porozmawiaj ze specjalistą – to nie zobowiązuje Cię do zakupu badania WES.

Przeczytaj:

Badania na odporność

Zaburzenia odporności

Pierwotne niedobory odporności

Obniżona odporność

Badanie WES cena

Mikromacierze badanie

Badanie FRAX

Źródła:
1. Hoffman-Zacharska D., 2017. Encefalopatie padaczkowe – diagnostyka następnej generacji. Neurologia Dziecięca; 26, 52: 75-83. Zakład Genetyki Medycznej, Instytut Matki i Dziecka, Warszawa.
2. https://www.mp.pl/pacjent/pediatria/wywiady/169967,padaczka-u-dzieci-to-nie-zawsze-drgawki
3. Eadie M.J., 2012. Shortcomings in the current treatment of epilepsy. Expert review of neurotherapeutics; 12, 12: 1419–1427.
4. Słowińska M, Jóźwiak S., 2017. Postępy w rozpoznawaniu i leczeniu padaczki w przeszłości oraz wyzwania współczesnej epileptologii, Neurologia Dziecięca; 26, 53: 11-17.

Spis treści