Black Friday! Skorzystaj ze zniżek na badania – nawet do 653zł! Kliknij i sprawdź promocję
Black Friday! Skorzystaj ze zniżek na badania – nawet do 653zł! Sprawdź
Pon - Pt: 7:00-19:00
Weekendy i święta: 9:00-17:00
Eksperci na naszej infolinii chętnie odpowiedzą na wszystkie Twoje pytania związane z badaniami lub Twoim problemem. Zadzwoń
Napisz maila:
biuro@testdna.pl
Sprawdź placówkę w Twoim mieście:
www.testdna.pl/punkty-pobran/
Badania pokazują, że aż 40% chorych na celiakię ma zmiany kostne charakterystyczne dla osteopenii, a 26% dla osteoporozy [1]. Inne badania wykazały dodatkowo, że osoby dorosłe z osteoporozą aż 10 razy częściej niż osoby zdrowe mają właśnie celiakię [2]! Nieleczona celiakia może wiązać się z wystąpieniem problemów kostnych już u dzieci. Im szybciej uda się ustalić przyczynę, tym większa szansa, że uda cofnąć się zmiany kostne i uniknąć w przyszłości osteoporozy. Na szczęście szybko można sprawdzić, czy do osteoporozy lub osteopenii przyczynia się trwała nietolerancja glutenu.
Wapń – niezbędny dla prawidłowej gęstości kościSpis treści
Na mineralizację kości i budowę szkieletu ma przede wszystkim wpływ dostarczenie organizmowi odpowiedniej ilości wapnia (który wchłania się przy udziale witaminy D oraz fosforu). Jest to szczególnie ważne w okresie dziecięcym i dojrzewania – budowa szkieletu kończy się ok. 20. roku życia. Później kości stają się gęstsze i bardziej uwapnione, by ok 30. roku życia osiągnąć swoją maksymalną masę [2].
Wraz z wiekiem tkanka kostna niestety ulega stałemu ubytkowi, a wapń w dalszym ciągu, choć w nieco mniejszej ilości, wciąż jest niezbędny dla zachowania odpowiedniego bilansu [2] chroniącego przed zbyt dużą i szybką resorpcją kości.
…wówczas proces budowy kości również nie zachodzi w sposób prawidłowy, utrudnione staje się również zachowanie bilansu chroniącego przed osteoporozą w późniejszym wieku. Nieleczona celiakia powoduje właśnie problem z przyswajaniem składników odżywczych z pożywienia, a nawet substancji aktywnych z leków czy suplementów diety. Jak to możliwe?
Już tłumaczymy: celiakia polega na nieprawidłowej reakcji organizmu na gluten. Zamiast go trawić, organizm zaczyna produkować przeciwciała, wskutek czego niszczone są kosmki jelitowe. Te małe wypustki w jelicie cienkim odpowiadają za wchłaniane składników odżywczych… Kiedy są zdegradowane, nie mogą pełnić swojej funkcji (najprościej mówiąc: wartości odżywcze przelatują do organizmu jak przez sito). Taki stan powoduje niedobory (w tym m.in. wapnia, fosforu, witaminy D) oraz niedożywienie całego organizmu.
Laktoza po strawieniu ułatwia wchłanianie wapnia [2], z tego względu nietolerancja laktozy niekorzystnie wpływa na kościec. Niestety nietolerancja glutenu oraz nietolerancja laktozy często współwystępują, a zdarza się, że celiakia wywołuje nietolerancję laktozy.
Czemu? Dzieje się tak, ponieważ za produkcję enzymu, który trawi laktozę, odpowiada część kosmka jelitowego (rąbek szczoteczkowy), a w sytuacji, kiedy przy celiakii kosmki są zdegradowane, prawidłowa produkcja enzymu laktazy jest niemożliwa. Wówczas mamy do czynienia z wtórną nietolerancją laktozy, która mija po wprowadzeniu leczenia celiakii.
Profesor Grażyna Czaja-Bulsa i inni w swoich badaniach wykazali, że:
„w […] chorobie trzewnej u dzieci nieprzestrzeganie diety eliminacyjnej, która prowadzi do zaniku kosmków jelitowych i zespołu złego wchłaniania, oraz niskie spożycie wapnia są głównymi czynnikami ryzyka występowania osteopenii i osteoporozy” [2]. „Niewystarczająca szczytowa masa kostna wiąże się z ryzykiem wystąpienia osteoporozy w okresie późniejszym” [2].
Nieleczona celiakia w młodym wieku może zatem zwiększać ryzyko wystąpienia osteopenii lub osteoporozy w dorosłym życiu, a nawet… wywoływać osteoporozę już u dziecka! Zaburzenia wzrostu, bóle kości i mięśni czy wady postawy – te objawy mogą świadczyć właśnie o obecności tego schorzenia u malucha. Na szczęście u dzieci szybkie rozpoczęcie leczenia może przyczynić się do ustąpienia zmian kostnych [2].
Podwyższone ryzyko wystąpienia osteopenii czy osteoporozy u dorosłego występuje nie tylko wtedy, gdy zaburzenia wchłaniania wapnia i tworzenia kości obecne były w wieku dziecięcym. Również zachorowanie na celiakię w dorosłym życiu (choroba może uaktywnić się w każdym momencie) zwiększa ryzyko problemów kostnych. Nieprawidłowe przyswajanie wapnia i witaminy D zaburza bowiem zachowanie odpowiedniego bilansu, który chroni przed zbyt szybkim ubytkiem kości i osteoporozą.
„Po wprowadzeniu diety bezglutenowej markery kostne stopniowo osiągają wartości prawidłowe, zwiększa się masa kości i normalizuje wzrost pacjentów. […] dalsze nieprzestrzeganie diety bezglutenowej oraz odmawianie przyjmowania leków stosowanych w terapii osteoporozy będą nasilać u chorego proces utraty masy kostnej i zwiększać ryzyko złamań” [1].
Co ważne, nieleczone celiakia może zaburzać również wchłanianie leków stosowanych przy osteopenii i osteoporozie, dlatego dla terapii tych chorób eliminacja glutenu jest dodatkowo istotna. Ważne, żeby dietę ułożyć przy pomocy dietetyka, aby zapobiec dalszym niedoborom.
Przed rozpoczęciem diety bezglutenowej rekomenduje się najpierw sprawdzenie, czy to na pewno celiakia…
Źródła:
[1] J. Gajewska, J. Ambroszkiewicz, K. Hozyasz, Zaburzenia procesu kościotworzenia i resorpcji kości u 25-letniego mężczyzny z zaniedbaną celiakią, „Wiadomości Lekarskie” 2005, LVIII, 5–6.
[2] B. Iwańczak, E. Krzesiek, F. Iwańczak, Osteoporoza i osteopenia u dzieci i młodzieży – przyczyny, diagnostyka i leczenie, „Advances in Clinical and Experimental Medicine” 2004, 13, 1.
Nietolerancja glutenu badania i nie tylko – dowiedz się więcej:
Spis treści
Artykuły
Badania
Koszyk
