Rak jelita grubego to jeden z najczęstszych nowotworów w Polsce. Dzięki postępowi w medycynie i coraz większej świadomości potrzeby wykonywania badań profilaktycznych wiele osób udaje się wyleczyć, ale po leczeniu nie kończy się walka z chorobą. Każdy pacjent, który przeszedł przez raka jelita grubego, musi poddać się regularnym badaniom kontrolnym, aby upewnić się, że nie doszło do nawrotu choroby.
Ryzyko nawrotu raka jelita grubego
Ryzyko nawrotu choroby nowotworowej jest duże: aż 30-50% pacjentów po usunięciu raka jelita grubego doświadcza nawrotu choroby. U 90% z nich nawrót ten następuje w ciągu pierwszych 5 lat po leczeniu. Dlatego tak ważne jest, aby pacjenci poddawali się regularnym badaniom kontrolnym i nie czekali na kolejne badanie do momentu, gdy pojawią się objawy nawrotu.
Schemat monitorowania raka jelita grubego w Polsce
Jeśli przeszedłeś leczenie raka jelita grubego, ważne jest, by regularnie kontrolować swoje zdrowie, aby wykryć ewentualny nawrót choroby jak najszybciej. Polskie Towarzystwo Onkologii Klinicznej opiera się na zaleceniach ESMO i proponuje następujący plan badań kontrolnych:
Kolonoskopia:
- Pierwsza kolonoskopia powinna być wykonana w ciągu roku po leczeniu.
- Następne kolonoskopie powinny być przeprowadzane co 3-6 lat.
Badanie lekarskie i oznaczenie CEA:
- Co 3-6 miesięcy przez pierwsze 3 lata po leczeniu.
- Co 6 miesięcy w 4. i 5. roku po leczeniu.
Warto pamiętać, że marker CEA jest często używany w monitorowaniu raka jelita grubego, jednak nie jest on specyficzny tylko dla tej choroby. Może pojawiać się w przypadku innych schorzeń, takich jak rak piersi, czy nawet podczas palenia papierosów.
Tomografia komputerowa (KT) brzucha i klatki piersiowej:
- Wykonywana co 6-12 miesięcy przez 3 lata, ale tylko u pacjentów, którzy mają duże ryzyko nawrotu choroby.
Jeśli podczas tych badań kontrolnych zostanie wykryty nawrót choroby i jest on izolowany (czyli nie rozprzestrzenił się w wielu miejscach), zawsze warto rozważyć dalsze leczenie. Nawrót choroby to trudny moment, ale dzięki regularnym badaniom kontrolnym masz szansę wykryć go wcześnie i podjąć odpowiednie kroki.
Uzupełnienie standardowej diagnostyki
Choć kolonoskopia jest uznawana za “złoty standard” w wykrywaniu nowotworu jelita grubego, warto wiedzieć, że istnieją metody, które mogą jeszcze bardziej wzmocnić naszą pewność diagnostyczną. Jednym z takich rozwiązań jest test na raka jelita grubego z próbki krwi.
Dlaczego warto go rozważyć?
- Uzupełnienie kolonoskopii: Skuteczność kolonoskopii zależy w dużej mierze od odpowiedniego przygotowania jelita do badania. Szacuje się że 20-30%2 osób jest nieprawidłowo przygotowanych. Badanie może nie wykryć od 2% do 6% przypadków raka oraz aż 22% gruczolaków3, które mają potencjał do przekształcenia się w nowotwór. Test na raka jelita grubego z próbki krwi, bazujący na analizie DNA z kału, potrafi wykryć zmiany, które mogłyby zostać przeoczone podczas standardowego badania.
- Wykrycie zmian rakowych z wysoką czułością i swoistością
- Komfort dla pacjenta: Leczenie raka to trudny czas dla pacjenta, pełen stresu i dyskomfortu. Test na raka jelita grubego z próbki krwi nie dodaje dodatkowego obciążenia w tym już trudnym okresie. Nie potrzeba żadnych dodatkowych przygotowań jak dieta czy oczyszczanie jelita.
Badanie przesiewowe dla rodzin chorych na raka jelita grubego
Pacjenci, którzy przeszli przez raka jelita grubego, powinni poddawać się regularnym badaniom kontrolnym. Badanie może stanowić uzupełnienie standardowej diagnostyki i dawać pacjentom większe szanse na szybkie wykrycie ewentualnego nawrotu choroby.
Nawet jeśli to Ty jesteś pacjentem, Twoi najbliżsi również mogą skorzystać z badania. Dla wielu osób, które z różnych powodów obawiają się kolonoskopii, może to być alternatywne badanie przesiewowe.