Black Friday! Skorzystaj ze zniżek na badania – nawet do 653zł! Kliknij i sprawdź promocję
Black Friday! Skorzystaj ze zniżek na badania – nawet do 653zł! Sprawdź
Pon - Pt: 7:00-19:00
Weekendy i święta: 9:00-17:00
Eksperci na naszej infolinii chętnie odpowiedzą na wszystkie Twoje pytania związane z badaniami lub Twoim problemem. Zadzwoń
Napisz maila:
biuro@testdna.pl
Sprawdź placówkę w Twoim mieście:
www.testdna.pl/punkty-pobran/
Rak jelita grubego to nowotwór, który powstaje na skutek niekontrolowanego wzrostu komórek nowotworowych. Zlokalizowany jest najczęściej w obrębie okrężnicy, zgięcia esiczo-odbytniczego oraz odbytu. Zdecydowana większość, tj. ok. 90% nowotworów jelita rozwija się z gruczolaków1. Na ilustracji poniżej możesz zobaczyć, gdzie dokładnie znajdują się wyżej wspomniane narządy.
Spis treści
Rak jelita grubego jest trzecim pod względem częstości występowania nowotworem złośliwym zarówno wśród kobiet jak i mężczyzn. Tylko w Polsce w 2020 roku u ponad 16 000 osób zdiagnozowano raka jelita grubego 2. To oznacza, że każdego dnia 43 osoby dowiadują się, że chorują na ten nowotwór.
Niestety w wielu przypadkach rokowanie będzie złe. Często nawet bardzo złe. Dlaczego? Przede wszystkim z powodu późnego wykrycia nowotworu. Tymczasem wczesne wykrycie raka jelita grubego daje szansę pacjentowi nawet na całkowite wyleczenie!
Zdiagnozowanie raka jelita grubego w fazie tak zwanej „0”, czyli w momencie, gdy rak ograniczony jest do błony śluzowej jelita daje praktycznie 100% szans na 5 letnie przeżycie pacjenta 3. W przypadku kolejnych stadium choroby rokowania wyglądają następująco:
Rak obejmuje jedynie komórki w błonie śluzowej narządu.
Leczenie:
Prosty zabieg5
Wskaźnik 5-letnich przeżyć:
95% – 100% 4
Guz jest powiększony i może naciekać na błonę mięśniową na całej jej długości.
Leczenie:
Operacja i chemioterapia5
Wskaźnik 5-letnich przeżyć:
60-80% 4
Wykrywalne są przerzuty raka jelita grubego do pobliskich węzłów chłonnych.
Leczenie:
Operacja i chemioterapia5
Wskaźnik 5-letnich przeżyć:
30-60%4
Rak jelita grubego rozrasta się i daje przerzuty do innych narządów.
Leczenie:
Operacja i chemioterapia5
Wskaźnik 5-letnich przeżyć:
do kilku %4
Czy wiesz, że mimo tak dobrych rokowań co do wyleczenia raka na wczesnym etapie jego rozwoju tylko w Polsce ponad 12 000 osób rocznie umiera z powodu tego nowotworu 6? Umiera ponieważ przebadali się zbyt późno i rak został wykryty w zaawansowanej postaci!
Dużym problemem w Polsce jest to, że Polacy nie chętnie biorą udział w badaniach profilaktycznych. Dotyczy to niestety również takich badań jak kolonoskopia, która daje możliwość wczesnego wykrycia raka jelita.
>
W Polsce zgłaszalność na badania przesiewowe w kierunku raka jelita grubego w 2022 roku wynosiła zaledwie 17% . Dla porównania w krajach takich jak Słowenia czy Holandia wynosi ona 65% 7. To główna przyczyna wykrywania raka dopiero w zaawansowanym stadium rozwoju, wtedy gdy możliwości jego leczenia są już mocno ograniczone, a co za tym idzie śmiertelność jest bardzo wysoka.
.
Trudność we wczesnym wykryciu nowotworu jelita grubego stanowi też to, że bardzo często rozwija się on bezobjawowo lub też objawy są bardzo skąpe. Pacjenci więc nie wykonują badań przesiewowych, a ze względu na brak objawów nie zgłaszają się również do lekarza. Warto podkreślić, że aby odpowiednio zabezpieczyć się przed ciężkim rakiem jelita grubego, konieczne jest regularne badanie jeszcze przed wystąpieniem objawów.
Wiele osób nie zgłasza się na kolonoskopię z obawy przed bólem. Dla innych jest to badanie wstydliwe i dlatego odkładają ją w czasie. istnieją inne metody wczesnego wykrywania raka jelita grubego. Testy z krwi lub kału mogą pomóc w monitorowaniu zdrowia jelit bez konieczności przeprowadzania inwazyjnych procedur. Choć kolonoskopię nadal uważa się za najdokładniejsze narzędzie diagnostyczne, te alternatywne badania mogą stanowić ważny element profilaktyki i wczesnej diagnostyki, zwłaszcza w grupach ryzyka.
Więcej informacji na temat testu na raka jelita z krwi znajdziesz tutaj…
Jak w przypadku każdego nowotworu także w przypadku raka jelita grubego dokładne określenie przyczyny jego powstania nie jest możliwe. Wiadomo jednak, że zarówno pewne czynniki genetyczne, jak i środowiskowe w tym dieta oraz stosowanie używek, mogą zwiększać ryzyko powstania tego nowotworu.
Zaledwie 5–10% przypadków zachorowań na raka jelita grubego wywołanych jest rozpoznanymi czynnikami genetycznymi. Czynniki genetyczne odpowiadają przede wszystkim za rozwój dwóch rodzajów nowotworów jelita: rodzinną polipowatością gruczolakowatą i zespół dziedzicznej predyspozycji do nowotworów, czyli zespół Lyncha. 9 Co zatem jest przyczyną raka jelita grubego w pozostałych przypadkach?
,
Badania pokazują, że można by uniknąć aż 70% zachorowań na raka jelita grubego poprzez prowadzenie odpowiedniego stylu życia. Badacze podkreślają, że właściwa dieta i aktywność fizyczna mają kluczowe znaczenie dla rozwoju tego nowotworu9.
.
Czy wiesz, że rak jelita grubego występuje głównie wśród mieszkańców uprzemysłowionych i wysoko rozwiniętych ekonomicznie krajów? U mieszkańców Azji, Afryki i Ameryki Południowej, którzy emigrują z obszarów, gdzie zachorowalność na raka jelita grubego jest bardzo niska, ryzyko zachorowania wzrasta do wartości charakterystycznej dla danego regionu, w którym się osiedlili?9 To dowodzi, że udział czynników środowiskowych w rozwoju nowotworu jelita grubego jest znaczący.
>
Leczenie raka jelita uzależnione jest od stopnia jego rozwoju. Podstawową metodą leczenia raka jelita grubego jest zawsze operacja. Niestety jej wykonanie nie zawsze jest możliwe, a czasem z uwagi na stan zaawansowania choroby rekomendowane jest jej odłożenie w czasie i zastosowanie najpierw innych metod leczenia.
<
Warto wiedzieć! Jeśli nowotwór jelita grubego jest bardzo mały możliwe jest wycięcie samego guza bez wycinania fragmentu jelita. Taki zabieg (w zależności od umiejscowienia zmiany i jej rodzaju) wykonywany jest często endoskopowo lub laparoskopowo. To kolejny argument, który przemawia za tym, że wykonywanie badań profilaktycznych pozwalających na wczesne wykrycie raka jelita nie tylko ratuje życie, ale też poprawia komfort samego leczenia.
.
Warto wiedzieć!
W ostatnich latach powstało wiele leków tzw. terapii ukierunkowanej molekularnie. Tego typu leki „rozpoznają” komórki nowotworowe i niszczą je. Odbywa się to zazwyczaj bez szkody dla większości zdrowych komórek. Niestety nie we wszystkich przypadkach leki te są możliwe do zastosowania. Jest to uzależnione od wrażliwości nowotworu na tego typu terapię.
.
Źródła:
1https://www.mp.pl/interna/chapter/B16.II.4.22.
2https://www.termedia.pl/pobierz/d80d01f03bf24d4978d587f3fc8a68b2/
3 4https://www.mp.pl/interna/table/B16.4.21-1.
5https://europacolonpolska.pl/rak-jelita-grubego/treatment-treatment-options/?menu_id=13897
6https://www.zwrotnikraka.pl/przerzutowy-rak-jelita-grubego/
7Aktualna sytuacja pacjentów z nowotworami układu pokarmowego w Polsce.pdf.
8Emilia Kałędkiewicz, Anna Doboszyńska: „Dietoprofilaktyka raka jelita grubego”; Zakład Pielęgniarstwa Klinicznego, Wydział Nauki o Zdrowiu, Warszawski Uniwersytet Medyczny.
8Dollinger MM et al. (2018), ClinLab 64(10), 1719-1730./
9https://www.zwrotnikraka.pl/rak-jelita-grubego-dieta/
Spis treści
Artykuły
Badania
Koszyk
