Rodzicom, którzy stracili dziecko na skutek poronienia lub martwego urodzenia, może przysługiwać uprawnienie do:
- rejestracji dziecka w urzędzie stanu cywilnego,
- pochówku dziecka,
- uzyskania zasiłku pogrzebowego,
- skróconego urlopu macierzyńskiego,
- urlopu okolicznościowego.
To od rodziców dziecka zależy, czy będą chcieli skorzystać z przysługujących im praw, gdyż jest to jedynie ich uprawnienie, a nie obowiązek. Aby rodzice mogli skorzystać z większości uprawnień, ważne jest, by znana była płeć dziecka.
Określenie płci po poronieniu
Jeśli do poronienia doszło na wczesnym etapie i lekarz nie miał możliwości określenia płci, a rodzice chcą skorzystać z przysługujących praw, np. urlopu macierzyńskiego, zasiłku pogrzebowego z pomocą przychodzą wówczas badania genetyczne. Dzięki temu na podstawie wyniku badania, mogą dopełnić wszelkich formalności.
Aby wykonać badania, należy przekazać próbkę do laboratorium genetycznego. Do badania potrzebna jest próbka z materiałem z poronienia. Może to być np. kosmówka lub kawałek pępowiny zabezpieczony w soli fizjologicznej (zabezpiecza się w trakcie poronienia) lub bloczek parafinowy, który można wypożyczyć ze szpitala po zakończonym badaniu histopatologicznym.
Więcej informacji o badaniu płci po poronieniu znajdziesz TUTAJ
Rejestracja w urzędzie stanu cywilnego
Rejestracja dziecka w urzędzie stanu cywilnego jest możliwa w sytuacji, gdy płeć dziecka jest znana.
Rejestracja w USC dokonywana jest na podstawie karty martwego urodzenia wystawionej przez szpital. Szpital w terminie 1 dnia przekazuje kartę martwego urodzenia do USC.
Urzędem stanu cywilnego, w którym należy dokonać rejestracji dziecka, jest USC właściwy ze względu na siedzibę szpitala, który wystawił kartę martwego urodzenia.
Po dokonaniu rejestracji dziecka USC wydaje rodzicom akt urodzenia z adnotacją o martwym urodzeniu (w tej sytuacji nie jest wydawany akt zgonu).
Rejestracja dziecka w USC jest konieczna, jeżeli rodzice chcą skorzystać:
- z zasiłku pogrzebowego po dokonaniu pochówku,
- z urlopu macierzyńskiego,
- z urlopu okolicznościowego.
Urlop macierzyński po poronieniu
Po dokonaniu rejestracji w USC kobieta może skorzystać ze skróconego urlopu macierzyńskiego w wymiarze 8 tygodni (56 dni). Urlop udzielany jest od dnia, w którym doszło do straty. Wysokość zasiłku macierzyńskiego wynosi 100%.
Urlop macierzyński po poronieniu udzielany jest przez pracodawcę na podstawie wniosku pracownicy o udzielenie jej urlopu oraz aktu urodzenia z adnotacją o martwym urodzeniu otrzymanym z urzędu stanu cywilnego.
Urlop okolicznościowy po poronieniu
W sytuacji gdy kobieta przebywa na skróconym urlopie macierzyńskim, nie przysługuje jej urlop okolicznościowy. Z urlopu okolicznościowego może skorzystać natomiast ojciec dziecka; ma on prawo do urlopu okolicznościowego w wymiarze 2 dni z tytułu narodzin dziecka oraz 2 dni z tytułu śmierci i pogrzebu dziecka. W tym celu konieczne jest przedstawienie pracodawcy wniosku o udzielenie urlopu oraz aktu urodzenia z adnotacją o martwym urodzeniu.
Organizacja pochówku po dokonaniu rejestracji w urzędzie stanu cywilnego
Pochówek może zostać zorganizowany samodzielnie przez rodziców po dokonaniu rejestracji dziecka w USC. W tej sytuacji po dokonaniu pochówku możliwe jest złożenie do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych wniosku o wypłatę zasiłku pogrzebowego. Wszelkie szczegóły związane z pochówkiem należy ustalić z wybranym zakładem pogrzebowym oraz zarządcą cmentarza.
Organizacja pochówku na podstawie karty zgonu
Pochówek może zostać również zorganizowany przez rodziców we własnym zakresie bez konieczności rejestracji dziecka w urzędzie stanu cywilnego. W tej sytuacji nie jest konieczne ustalenie płci dziecka. Pochówek dokonywany jest przez rodziców samodzielnie na podstawie karty zgonu wypełnionej w części przeznaczonej dla administracji cmentarza.
Należy pamiętać, że w tej sytuacji nie ma możliwości wystąpienia do ZUS-u z wnioskiem o wypłatę zasiłku pogrzebowego. Wówczas koszty związane z pogrzebem pokrywają rodzice. Wszelkie szczegóły związane z pochówkiem należy ustalić z zakładem pogrzebowym oraz zarządcą cmentarza.
Rezygnacja rodziców z dokonania pochówku we własnym zakresie
W przypadku gdy rodzice dziecka zrezygnują z organizacji pochówku, szpital zwykle przekazuje kwestie związane z organizacją pochówku odpowiednim instytucjom, np. miejskiemu ośrodkowi pomocy społecznej. W praktyce procedura związana z organizacją pochówku może się różnić w poszczególnych szpitalach, stąd szczegółowe kwestie związane z pochówkiem najlepiej jest ustalić w danym szpitalu.
Zasiłek pogrzebowy po poronieniu
Po dokonaniu rejestracji dziecka w USC, otrzymaniu aktu urodzenia z adnotacją o martwym urodzeniu i dokonaniu pochówku można złożyć do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych wniosek o wypłatę zasiłku pogrzebowego. Zasiłek pogrzebowy wypłacany jest w wysokości 4000 zł, niezależnie od wysokości kosztów poniesionych przez rodziców dziecka. Wniosek należy złożyć w terminie 12 miesięcy od dnia, w którym doszło do straty. Do wniosku należy dołączyć paragony i faktury potwierdzające koszty poniesione w związku z pochówkiem.
Dodatkowe ubezpieczenie
Jeśli rodzice posiadają dodatkowe ubezpieczenie, to może im przysługiwać świadczenie z tytułu straty dziecka w wyniku poronienia lub martwego urodzenia. W tym celu należy sprawdzić ogólne warunki ubezpieczenia. Zdarza się, że niektórzy ubezpieczyciele przewidują wypłatę świadczenia po spełnieniu określonych warunków zawartych w OWU, np. wypłata świadczenia może być uzależniona od tygodnia ciąży, w którym doszło do straty.
Autorzy:
- Agata Iwanow – radca prawny
- Marta Delesiewicz-Rzewuska – aplikantka radcowska
Fundacja Medycyny Prenatalnej im. Ernesta Wójcickiego
www.fundacjaernesta.pl
.
Niniejszy artykuł ma charakter informacyjny i nie stanowi wykładni prawa. Artykuł uwzględnia stan prawny, który obowiązuje w dniu publikacji (chyba że inny stan prawny został wskazany w treści artykułu).