Celiakia diagnostyka - jakie badania warto wykonać?

Celiakia to genetycznie uwarunkowana nietolerancja glutenu. Powoduje ona wiele nieprzyjemnych dolegliwości np. bóle brzucha czy biegunki. Jeśli zauważymy u siebie jakiekolwiek jej symptomy, to powinniśmy wykonać badania w kierunku celiakii. Celiakia diagnostyka – jakie badania najlepiej zrobić? Podpowiadamy!

Celiakia diagnostyka – jakie wykonać badania genetyczne

Spis treści

W przypadku podejrzenia celiakii warto na początku wykonać badania genetyczne w kierunku celiakii. Pacjentom wykonywane jest badanie, które sprawdza, czy posiadamy następujące geny:

HLA-DQ2,2
HLA-DQ2,5
HLA-DQ8

Badanie genetyczne w kierunku celiakii jest nieinwazyjne i bezbolesne. Wykonuje się je na podstawie wymazu z policzka. Dlaczego warto wykonać?

zaleca się je przeprowadzić w przypadku niepokojących dolegliwości ze strony układu pokarmowego (bóle brzucha, wzdęcia, biegunki) oraz postępującej utraty wagi ciała w celu weryfikacji, czy może te problemy powodować nieleczona celiakia.
badanie genetyczne jako jedyne pozwala wykluczyć celiakię, co jest szczególnie istotne dla osób, u których w rodzinie występują przypadki tej choroby.
badanie jako jedyne można wykonywać będąc już na diecie bezglutenowej, w przeciwieństwie do oznaczeń stężenia przeciwciał we krwi oraz biopsji jelita.
badanie jest wskazane do wykonania u osób z występującymi innymi chorobami na tle autoimmunologicznym jak np. Hashimoto, cukrzycę typu 1 oraz u pacjentów z zespołem Downa.
badanie genetyczne w kierunku celiakii jest wskazane, jeśli zdiagnozowano celiakię u blisko spokrewnionego członka rodziny;
zaleca się przeprowadzić przy dodatnim wyniku badania histopatologicznego (wycinka jelita cienkiego) i serologicznego, a także niejednoznacznego wyniku badania histopatologicznego.
jest całkowicie nieinwazyjne; do wykonania testu wystarczy pobranie wymazu z policzka, badanie można przeprowadzić nawet w domu.

Celiakia diagnostyka – badanie przeciwciał

Jeśli badanie genetyczne wykazało obecność przynajmniej jednego z wyżej wymienionych genów, to konieczna jest dalsza diagnostyka. Jej kolejnym etapem powinno być badanie serologiczne na celiakię. Oznacza się w nim stężenie przeciwciał klasy IgA w krwi pacjenta. Wykonuje się je na podstawie próbki krwi pacjenta.

Badania serologiczne to oznaczenie obecności i stężenia przeciwciał. Przeciwciała najczęściej oznacza się w surowicy krwi. W kontekście diagnostyki celiakii zwykle oznacza się stężenie przeciwciał w klasie IgA:

przeciwko transglutaminazie tkankowej (tTG),
przeciwko deaminowanemu peptydowi gliadyny (DGP)
przeciwko endomysium mięśni gładkich (EmA)

Wysoką wartość diagnostyczną wykazują szczególnie przeciwciała transglutaminazy tkankowej (tTG) w klasie IgA – które należy wykonać wraz z ogólnym poziomem IgA ( może się tak zdarzyć, że mamy niedobór IgA i badanie może dać fałszywy wynik). W przypadku wystąpienia niedoboru IgA ocenia się przeciwciała w klasie IgG. Można także od razu zbadać przeciwciała w obu klasach (IgA i IgG).

W wielu przypadkach diagnostyka celiakii kończy się na badaniu serologicznym. Wykrycie przeciwciał, wraz z pozytywnym wynikiem badania genetycznego może jednoznacznie potwierdzić trwałą nietolerancję glutenu.

Celiakia – Badanie przeciwciał w kierunku celiakii – Panel IgA

Panel celiakia IgA metodą Polychceck obejmuje: Przeciwciała przeciw transglutaminazie tkankowej, przeciwciała przeciw deaminowanym peptydom gliadyny, ogólny poziom IgA
Wynik 5 do 10 dni roboczych (od momentu dotarcia próbek do laboratorium)
Cena zawiera koszt zestawu do pobrania próbek oraz odbiór zestawu przez kuriera
Próbka z krwi – do pobrania w dowolnej placówce
W placówce należy doliczyć 50 zł za pobranie materiału

Cena badania – 150 zł