Chorujesz na Hashimoto? W takim razie warto dowiedzieć się więcej o celiakii, czyli trwałej nietolerancji glutenu. Czemu? Ponieważ jesteś bardziej narażona/narażony na jej wystąpienie. Publikacje naukowe mówią, że aż 10 razy bardziej od osób bez Hashimoto [1]. Dla rozwoju celiakii mają znaczenie te same czynniki, które przy Hashimoto: genetyczny i autoimmunologiczny.
Celiakia może mieć niekorzystny wpływ na skuteczność terapii Hashimoto oraz na całe Twoje życie.
Hashimoto a gluten
Wokół celiakii – trwałej nietolerancji glutenu – powstało wiele mitów. Najczęstszym z nich jest ten mówiący, że celiakia jest chorobą wieku dziecięcego i że można z niej wyrosnąć. Już sama nazwa „trwała nietolerancja glutenu” mówi o tym, że nie da się z niej wyrosnąć. Wcale nie musi jednak trwać od urodzenia – to wszystko zależy od tego, kiedy się aktywuje. Częstym czynnikiem aktywującym jest inna choroba autoimmunologiczna, np. Hashimoto.
- Źródła naukowe mówią, że aktualnie 60% nowo rozpoznanych przypadków celiakii dotyczy osób dorosłych, szczyt zachorowań przypada na 2. i 3. dekadę życia [2].
- Z celiakii można wyrosnąć: celiakia nie jest „zwykłą alergią” – od momentu postawienia diagnozy leczenie dietą bezglutenową musi trwać już przez całe życie. Nawet jeśli objawy nietolerancji miną, po ponownym wprowadzeniu proces autoimmunologiczny znów się uruchomi, a naszą czujność może uśpić fakt, że te objawy mogły się zmienić (np. z problemów gastrycznych przejść w bóle głowy czy mgłę mózgową).
- Celiakia kojarzona jest gównie z problemami gastrycznymi. Gdy nie występują, można przeważnie usłyszeć, że nie ma potrzeby wykonywania badań w jej kierunku. Tymczasem aż 70% przypadków z nowo zdiagnozowaną celiakią nie prezentuje objawów ze strony układu pokarmowego.
Jest ona chorobą autoimmunologiczną jelita cienkiego uwarunkowaną genetycznie, która wpływa na cały organizm. Jak wiadomo, jelita nazywane są „drugim mózgiem człowieka”, więc kiedy są w złej kondycji, może się to odbić na każdym organie naszego ciała. Mechanizm celiakii opiera się na niewłaściwej reakcji organizmu na spożywany gluten. Ta reakcja w uproszczeniu polega na ataku własnych tkanek – niszczone są kosmki jelitowe.
Kosmki jelitowe są malutkimi wypustkami wyścielającymi jelito cienkie. Pełnią bardzo ważną funkcję w organizmie – są odpowiedzialne za przyswajanie składników odżywczych z pożywienia, suplementów diety, a nawet leków. Zdegradowane kosmki jelitowe nie są w stanie pełnić swojej funkcji, a organizm narażony jest na niedobory, niedożywienie oraz problemy z wchłanianiem substancji aktywnych z przyjmowanych leków.
Hashimoto objawy – mogą być również objawami celiakii
Celiakia kojarzona jest głównie z objawami ze strony układu pokarmowego, takimi jak: bóle brzucha, wzdęcia, zaparcia czy biegunki. I owszem: tego typu objawy występują u niektórych chorych, szczególnie u dzieci, kobiet w ciąży czy u osób starszych. Jednak dużo częściej celiakia przebiega skąpoobjawowo, a nawet bezobjawowo. Wówczas choroba objawia się m.in. problemami skórnymi, anemią, bólami głowy, mgłą mózgową, spadkiem libido, zaburzeniem miesiączkowania, problemami z zajściem w ciąży, skłonnością do poronień czy wieloma innymi schorzeniami. Mówi się, że każdy ma nieco inną celiakię. Jest to główny powód, dla którego celiakia często jest nierozpoznana albo rozpoznana bardzo późno. Średni okres postawienia diagnozy wynosi aż 10 lat [3], a 95% chorych nie jest świadomych, że ma celiakię [4].
Objawy celiakii mogą być bardzo podobne do objawów towarzyszących Hashimoto czy niedoczynności tarczycy. Może się więc okazać, że za Twoimi objawami stoi trwała nietolerancja glutenu lub prowadzi ona do nasilenia niepożądanych dolegliwości.
Hashimoto a celiakia:
Wysokie TSH – czy Twoje jelita prawidłowo wchłaniają tyroksynę?
Przy leczeniu Hashimoto czy niedoczynności tarczycy pacjent otrzymuje lek przepisywany na receptę, gdzie substancją czynną jest tyroksyna. Aby lek dobrze działał, niezbędne jest jego prawidłowe wchłanianie.
Do tego konieczne jest przyjmowanie leku na czczo z zachowaniem ok. godzinnego odstępu od jedzenia czy picia kawy, ale o tym wie prawie każda osoba przyjmująca tyroksynę.
Kolejną kwestią, która niestety często jest pomijana przy szukaniu przyczyny wysokiego TSH, jest to, czy nasze jelita są zdolne do prawidłowego wchłaniania substancji aktywnej z leku. Jak już wiemy, za wchłanianie odpowiedzialne są kosmki jelitowe, które są stopniowo wyniszczane przy nieleczonej celiakii. Jeśli jesteś w grupie 95% chorych z niezdiagnozowaną celiakią możesz przyjmować coraz to wyższe dawki tyroksyny, a TSH mimo to będzie nadal za wysokie lub będzie normowało się tylko na chwilę.
Kolejnym czynnikiem wpływającym na wysokie TSH może być nietolerancja laktozy, która jest bardzo częstą przypadłością wśród Plaków – dotyczy 37% osób [4]. „W badaniach przeprowadzonych na 84 chorujących na zapalenie tarczycy typu Hashimoto mieszkańców basenu Morza Śródziemnego i Turcji wykazano, że 63 z nich ma nietolerancję laktozy. Okazało się, że eliminacja tego cukru doprowadziła do zmniejszenia poziomu TSH bez modyfikacji dawki lewoskrętnej tyroksyny. Z tego powodu autorzy badania sugerują, aby osoby, które wykazują duże wahania w stężeniu hormonu tyreotropowego i jednocześnie przyjmują wysokie dawki tyroksyny, wykonały test w kierunku nietolerancji laktozy [5]”. Co to oznacza w praktyce? Że jeśli masz Hashimoto i jednocześnie występuje u Ciebie nietolerancja laktozy, spożywanie produktów zawierających laktozę może obniżyć wchłanianie stosowanego leku, a co za tym idzie – zmniejszać skuteczność leczenia. Świadomość obecności tej nietolerancji jest więc bardzo ważna, tym bardziej, że jeden z najpopularniejszych leków stosowanych w leczeniu niedoczynności tarczycy zawiera właśnie laktozę!
Przeczytaj, jak oceniają nas nasi pacjenci:
„Jestem zadowolona z całego zamówienia. Przesyłka została wysłana ekspresowo, odebranie od kuriera również odbyło się na drugi dzień. Co do ceny to nie mam porównania z inną firmą, gdyż zamówienie składałam pierwszy raz, dla mnie cena jest zadowalająca za całość i jakość zamówienia. Odnośnie obsługi klienta- nie miałam żadnych dodatkowych pytań, a o wysłanym raporcie poinformowano mnie telefoniczne, co było na plus. Generalnie całość przebiegła bezproblemowo i bardzo szybko. Także będę polecać dalej jeśli będę miała okazję.”
„Serdecznie polecam Laboratorium testDNA.Konsultanci medyczni dbają o to, aby wszystko było zrealizowane na najwyższym poziomie. Na nurtujące pytania odpowiadają wyczerpująco, kompetentnie i mimo trudnych chwil dla pacjenta jakie są związane z wykonaniem określonych badań zawsze jest świetna atmosfera i uśmiech w słuchawce telefonu. Korzystając z usług laboratorium zapewniam, że nikt nie będzie potraktowany jako „następny” lecz jako współpracownik, rozmowy są tak długie ile tego wymaga sytuacja nikt nie pospiesza, ani nie bagatelizuje próśb pacjenta. Komunikacja z personelem ma najwyższą jakość, ponieważ zawsze odbierają telefony i na bieżąco dają znać na jakim etapie jest badanie, które się zleca.Z całego serca polecam tą firmę i mam do nich zaufanie, dlatego też nie zamieniła bym jej na żadną inną.”
„Szczerze polecam! Kontakt z laboratorium pomimo weekendu był na5+. Wszystkie informacje rzeczowo przekazane, dzięki czemu bardzo łatwo przeszliśmy przez całą procedurę. Wyniki badań zarówno mailem jak i pocztą doszły błyskawicznie. Zdecydowanie polecam!”
„Szanowni Państwo,obsługę Klienta/ Pacjenta w Państwa Labolatorium oceniam celująco: podczas rozmowy przez chat uzyskałam proste i kompleksowe informacje o interesujących mnie badaniach. Kiedy zaszła taka potrzeba, rozmowę na chacie elastycznie zmieniliśmy na telefoniczną i mailową. Prosta instrukcja obsługi sprawiła, że samo pobranie materiału do badania było bezstresowe. Czas dostarczenia/odebrania przesyłki oraz wyników był bardzo zadowalający, a mailowa forma wyników badań ułatwia szybki i prosty dostęp do nich w każdym miejscu. Już teraz polecam Państwa usługi osobom zastanawiającym się nad wykonaniem badań genetycznych.Pozdrawiam serdecznie”
TSH wysokie – czy wiesz, że celiakia i Hashimoto często współwystępują?
Nieleczona celiakia ma niekorzystny wpływ na leczenie tarczycy, zwiększa także ryzyko rozwoju kolejnych chorób, w tym nowotworów.
Głównym czynnikiem wpływającym na współwystępowanie obu tych chorób jest ich wspólne podłoże – autoimmunologiczne. Przy celiakii proces autoimmunologiczny polega na niszczeniu kosmków jelitowych, a przy Hashimoto dochodzi do produkowania przeciwciał przeciwko peroksydazie tarczycowej (anty-TPO).
Jeśli masz obie te choroby, świadomość występowania trwałej nietolerancji glutenu jest dla Ciebie bardzo istotna – nie tylko na możliwe objawy i powikłania, ale również na terapię i przebieg Hashimoto.
Badania wykazały, że u części osób z Hashimoto i celiakią przejście na dietę bezglutenową może doprowadzić do remisji Hashimoto. Eliminacja glutenu u tych osób ma również korzystny wpływ na unormowanie pracy tarczycy i wchłanianie leków.
Nie bez powodu badanie genetyczne celiakii zalecane jest wszystkim osobom z autoimmunologicznym zapaleniem tarczycy przez uznawane na całym świecie Europejskie Towarzystwo Gastroenterologii Hepatologii i Żywienia Dzieci ESPGHAN [6].
Hashimoto objawy – jak powinna wyglądać diagnostyka celiakii krok po kroku?
Diagnostyka celiakii nie jest łatwa, nie da się postawić za pomocą jednego badania. Natomiast istnieje jedno badanie, które jako jedyne może ją wykluczyć raz na całe życie. Mowa tu o teście genetycznym, który wykazuje, czy masz w ogóle predyspozycje do zachorowania. Jeśli analiza genetyczna nic nie wykaże, oznacza to, że ani teraz ani w przyszłości celiakia u Ciebie nie wystąpi.
A jeśli analiza genetyczna wykaże obecność choć jednego z genów? Wówczas wykonuje się kolejne badania: całkowity poziom IgA oraz przeciwciała anty-tTG i EMA, przeciwciała anty-DGP (u dzieci poniżej 2. roku życia) – wszystkie przeciwciała wykonuje się w klasie IgA. Jeżeli badanie wykaże niedobór całkowitego IgA, wtedy należy powtórzyć przeciwciała w klasie IgG. Przeważnie na podstawie tych 2 badań (genetycznego i krwi) można postawić diagnozę celiakii.
Jeśli mamy gen czy geny, a nie mamy aktualnie przeciwciał, nie oznacza to, że w przyszłości nie zachorujemy na celiakię. Wówczas zaleca się powtarzanie przeciwciał raz na dwa-trzy lata (optymalnie raz do roku), gdyż choroba może się uaktywnić w każdym momencie. Dzięki badaniom będziemy mogli w razie czego wykryć chorobę we wczesnym stadium.
Wysokie TSH – jakie badania warto wykonać żeby sprawdzić czy to przez celiakię?
Wiele osób zastanawia się, po co wykonać badanie genetyczne, skoro przeciwciała wykażą aktywną postać choroby, a przecież to jest najważniejsze…
- Przede wszystkim ze względu na fakt, że test DNA jest jedynym badaniem mogącym wykluczyć celiakię (w przeciwieństwie do przeciwciał z krwi czy biopsji jelitowej).
- Jeśli nie masz przeciwciał w danym momencie, nie oznacza, że nie zachorujesz w przyszłości.
- To samo dotyczy biopsji jelitowej: analiza pobranych wycinków może nie wykazać zaniku kosmków jelitowych, a celiakia może dopiero co się rozwijać lub rozwinąć w przyszłości.
- Badanie genetyczne jest również bardzo istotne dla osób, u których celiakia nie jest jeszcze aktywna. Wiedza o predyspozycji genetycznej pozwala na zwiększenie czujności i regularnie poddawanie się kontrolom, co pozwoli uniknąć diagnozy celiakii w późnym stadium.
- Test genetyczny jako jedyne badanie służące do diagnostyki celiakii gwarantuje jednoznaczny wynik niezależnie od czynników zewnętrznych, m.in. stosowania diety bezglutenowej czy wczesnego stadium choroby. Ponadto niektóre osoby nie wytwarzają w ogóle przeciwciał [7]
Zamów test DNA na celiakię lub umów się na badanie w punkcie pobrań
Pobierz próbki do badania na celiakię sam w domu
Twoje próbki zostaną objęte bezpłatną gwarancją na wypadek
nieprawidłowego pobrania – 100% bezpieczeństwo.
Może zainteresuje Cię również:
- Wszystkie geny związane z celiakią– jeśli nie masz genów DQ2.2 i DQ2.5 oraz DQ8 to oznacza, że możesz być spokojny ponieważ nigdy nie zachorujesz na celiakię
- Dwie zmiany w genie LCT: C/T(-13910) oraz G/A(-22018) odpowiedzialne za nietolerancję laktozy
- Pisemne Zalecenia lekarskie i dietetyczne do wyniku celiakii
- Czas realizacji badania: celiakia 7 dni roboczych, nietolerancja laktozy do 10 dni roboczych
Dieta bezglutenowa na próbę – czy warto?
Dieta bezglutenowa powinna być stosowana u osób, które mają do tego bezpośrednie wskazania. I to najlepiej pod okiem dietetyka, który ułoży zbilansowany jadłospis, zawierający wszelkie niezbędne witaminy i minerały eliminowane przy wykluczeniu glutenu. Wśród najczęściej wskazywanych niedoborów źle zbilansowanej diety bezglutenowej wymienia się: wit. D, wit. z grupy B (głównie wit. B9 i B12) oraz wapń i żelazo, ale niedobory mogą dotyczyć również magnezu, cynku, miedzi i selenu.
Źródła naukowe podają: Wśród pacjentów z autoimmunologicznym zapaleniem tarczycy należy rozważyć poszerzenie diagnostyki w kierunku celiakii, a w przypadku jej wystąpienia zastosować dietę bezglutenową. […] Nie ma jednak wystarczających dowodów na skłaniających do rutynowego stosowania diety bezglutenowej w tej grupie chorych [7].
Ponadto taka dieta bezglutenowa na próbę może utrudnić diagnostykę celiakii, ponieważ przy celiakii taka dieta musi być całkowicie bezglutenowa, a poprawa może nastąpić nawet dopiero po kilku miesiącach.
Nasi specjaliści
Źródła Hashimoto celiakia, Hashimoto nietolerancja laktozy i inne:
[1] Ratajczak A., Moszak M., Grzymisławski M., Zalecenia żywieniowe w niedoczynności tarczycy i chorobie Hashimoto, „Pielęgniarstwo i zdrowie publiczne” 2017, 7(4), 309.
[2] D. Satora, K. Bochen, A. Prystupa, J. Pietraszek-Mamcarz, J. Mosiewicz, J. Schabowski, Celiakia – choroba nie tylko dziecięca, „Family Medicine & Primary Care Review” 2011, 13, 1.
[3] H. Giezowska, D. Giezowski, Choroba trzewna – patogeneza, diagnostyka, leczenie i możliwości działań profilaktycznych, „Problemy Higieny i Epidemiologii” 2014, 95 (4), s. 823.
[4] P. Zatwarnicki, Nietolerancja laktozy – przyczyny, objawy, diagnostyka, „Pielęgniarstwo i Zdrowie Publiczne” 2014, 4, 3.
[5] A. Ratajczak, M. Moszak, M. Grzymisławski, Zalecenia żywieniowe w niedoczynności tarczycy i chorobie Hashimoto, „Pielęgniarstwo i Zdrowie Publiczne” 2017, 7 (4), s. 309.
[6] Nowe wytyczne diagnostyki celiakii wg Europejskiego Towarzystwa Gastroenterologii, Hepatologii i Żywienia Dzieci (ESPGHAN), oprac. A. Rybak, „Standardy Medyczne Pediatria” 2012, 9, 179-184.
[7] K. Pastusiak, J. Michałowska, P. Bogdański, Postępowanie dietetyczne w chorobach tarczycy, „Forum Zaburzeń Metabolicznych” 2017, 8, 4, s. 159.
Dowiedz się więcej:
Dołącz do grupy dyskusyjnej Zdrowatarczyca.info na Facebooku: